HET VLAAMSE DIALECTLANDSCHAP IN LIED, WOORD EN BEELD

Iedereen kan constateren dat onze dialecten heel snel achteruitgaan. Aangezien nauwelijks nog Vlamingen hun dialect aan hun (klein)kinderen wensen, kunnen of durven door te geven, zullen die vele rijke streektaaltjes over enkele tientallen jaren plaatsgemaakt hebben voor hooguit een soort streekdialect (regiolekt).
De belangrijkste oorzaken van het verdwijnen van onze dialecten liggen in de snelle verandering van onze samenleving in de laatste decennia.049

Vroeger speelde het leven van een gemiddelde Vlaming zich af in een straal van hooguit vijf km van zijn woonplaats, waarin de communicatie – met uitzondering in het klaslokaal (en dan nog …) – volledig in de streektaal verliep. De huidige mobiliteit van de mensen en de moderne communicatiemedia (telefoon, televisie, internet, …) doen de dialecten vervagen en naar elkaar toegroeien.

Maar een van de voornaamste oorzaken van de teloorgang van onze dialecten was de ‘concurrentie’ van het A.N. (Algemeen Nederlands), het vroegere A.B.N. (Algemeen Beschaafd (!) Nederlands). Verkeerdelijk zag men het A.N. als de vervanger van het dialect, dat als ‘onbeschaafd’ werd aanzien. Maar het is niet A.N. of dialect maar A.N. en dialect, twee zelfstandige talen met een eigen grammatica voor een verschillend gebruik.

De traditionele dialecten zullen teloorgaan. Men beseft reeds enige tijd wel dat daarmee een belangrijk cultureel erfgoed verloren gaat, maar we kunnen de evolutie niet tegenhouden (taal is een levende materie). Het was en is dus hoognodig onze talrijke Vlaamse dialecten op te tekenen als immaterieel erfgoed en ze voor het nageslacht te bewaren.

Overzicht en verklaring van het Vlaamse dialectlandschap, geïllustreerd door liederen en powerpointondersteuning. Twee maal 45’ met pauze of éénmaal 60’ of naar de wens van de inrichters.